Balzac bắt đầu viết Lão Goriot năm 1834, sau khi đã hoàn thành một số tiểu thuyết lẻ như Những người Chouan (Les Chouans, 1829), Miếng da lừa (La Peau de chagrin, 1831) và Louis Lambert (1832).[5] Lúc này Balzac bắt đầu hình thành ý định viết một bộ tiểu thuyết liên hoàn lấy tên Tấn trò đời (La Comédie humaine) với nhiều phần khác nhau để mô tả mọi mặt của đời sống xã hội Pháp giai đoạn đầu thế kỷ 19.[6] Một trong những phương diện nhà văn muốn phản ánh đó là cuộc sống của những kẻ phạm tội. Trong mùa Đông năm 1828, một cựu tội phạm chuyển nghề làm cảnh sát có tên Eugène François Vidocq đã phát hành một tập hồi ký nói về cuộc đời tội ác của ông, Balzac đã gặp Vidocq vào tháng 4 năm 1834 và quyết định sử dụng tư liệu về cuộc đời Vidocq để làm hình mẫu cho nhân vật Vautrin trong cuốn tiểu thuyết kế tiếp.[7]

Từ mùa Hè năm 1834, Balzac bắt đầu có ý tưởng về bi kịch của một người cha bị con gái chối bỏ. Trong nhật ký của Balzac có ghi lại một số mô tả về tác phẩm: "Nhân vật lão già Goriot - người đàn ông tốt - gia cảnh trung lưu - thu nhập 600 franc - hy sinh mọi thứ cho những người con gái vốn đã có 50.000 franc - chết mòn".[8] Bản thảo Lão Goriot được nhà văn hoàn thành trong 40 ngày của mùa Thu năm 1834 và xuất bản nó từng phần dưới dạng truyện dài kỳ từ tháng 12 đến tháng 2 trên báo Revue de Paris. Lão Goriot được xuất bản dưới dạng tiểu thuyết hoàn chỉnh vào tháng 3 năm 1835 và được nhà sách Werdet tái bản lần đầu vào tháng Năm. Năm 1839 nhà sách Charpentier tái bản lần thứ ba Lão Goriot với nhiều chỉnh sửa của Balzac.[9] Đây là phong cách sáng tác quen thuộc của nhà văn, ông thường liên tục chỉnh sửa các bản thảo của tác phẩm sau những lần tái bản, Lão Goriot đã được Balzac bổ sung thêm nhiều chi tiết cùng với một số nhân vật phụ lấy từ các tiểu thuyết khác của bộ Tấn trò đời.[10] Nhân vật anh sinh viên Eugène de Rastignac vốn từng xuất hiện trong Miếng da lừa được Balzac sáng tác trước Lão Goriot. Trong tiểu thuyết mới, ban đầu nhà văn định đặt tên cho nhân vật chàng thanh niên là "Massiac" nhưng rồi quyết định quay về nhân vật Rastignac của Miếng da lừa. Năm 1843 Balzac đưa Lão Goriot vào phần Những cảnh đời Paris (Scènes de la vie parisienne) của tập Tấn trò đời rồi sau đó chuyển nó sang phần Những cảnh đời tư (Scènes de la vie privée).[11]